Ar ôl disgwyl a disgwyl am gyhoeddi'r etholiad mae fy nhraed bach i yn gwbl ymwybdol erbyn hyn fod yr etholiad ar y ffordd. Dwi wedi bod mas yn canfasio Ward Rheidol, Aberystwyth, dros Simon Thomas ymgeisydd Plaid Cymru yng Ngheredigion.Gwaith diddiolch pur yw canfasio. Nid fod neb yn anfoesgar (er mae hynny'n digwydd ambell waith, ond yn anaml iawn iawn) ond mae dyn yn ymwybodol fod y rhan fwyaf ddim am eich gweld chi yn curo ar y drws ac yn gofyn beth yw eu barn wleidyddol. Mae rhai yn croesawu'r cyfle i drafod... a thrafod... a thrafod. Mae eraill yn dannod ichi nad yw nhw wedi'ch gweld ers yr etholiad cyffredinol diwethaf – wrth gwrs dy hynny ddim yn wir gan fy mod i wedi bod o gwmpas yn canfasio dros fy hun adeg yr etholiadau i'r cyngor tref llynedd a'r flwyddyn cynt ar gyfer etholiadau'r Cynulliad Cenedlaethol. Weithiau mae'n demtasiwn i ddweud hyn wrth bobol, ond fyddai nhw ddim yn credu! Felly jyst nodi'r pen a chario ymlaen yw'r polisi gorau.
Ond rhag ofn i rywun feddwl nad oes sbort i'w gael wrth ganfasio rhaid dweud fod llawer o etholwyr yn hoff o'r cyfle i dynnu coes, o ryw chwarae gêm gyda'r canfasiwr. Mae'n ddigon posib eu bod yn mynd i bleidleio i'ch ymgeisydd, ond mae'n rhaid rhoi cyfle i'r canfasiwr ei werthu iddyn nhw. Efallai fod hyn yn nodwedd o Aberystwyth neu Geredigion - dwi ddim yn medru dychmygu etholwyr cymoedd yn de yn chwarae gêm felly – ac felly mae rhyw god rhyfedd wedi datblygu, "falle byddwch chi'n lwcus", "gawn ni weld siwd bydd pethe ar y dwarnod", "sîcret balot yw hi ondife?"Ac eto i gyd dyma'r cyfle pennaf sydd gan bobol i siarad gyda'r rhai sy'n rhan o'r broses wleidyddol ac am hynny mae'n beth da. Ond y drwg yw nad yw'r rhan fwyaf o bobol am fod yn rhan o broses wleidyddol bellach. Fel y mae pobol wedi encilio fwy fwy i'w tai, felly mae trafod gwleidyddiaeth wedi mynd yn rhwybeth sy'n digwydd ond ar y cyfryngau, ac nid rhwng pobol a'i gilydd. Mae fel petai trafod cred, gwerthoedd ac ymrywmiadau yn beth nad yw'n iawn i'w wneud yn gyhoeddus - rhywbeth preifat i'w gadw yn breifat yw pethau felly. Yr oedd hyn yn un o'r pethau oedd yn cael eu trafod yn y cyfarfod "Pwy sy biau'r newyddion?" yr es iddo nos Fawrth. Dwi'n dueddol o gytuno gyda'r siaradwyr yno fod yn rhaid inni adennill y gallu i drafod pethau fel hyn yn gyhoeddus unwaith eto. Ond fe fyddwn i'n dweud hynny!
